Reporter ter plaatse: Firmin in het FOMU
Al van bij het binnenkomen in het Fotomuseum Antwerpen zie je, hier is gewerkt! De vloer ligt er anders bij en de balies zijn wat verplaatst zodat de shop groter werd. Verbouwd is er zeker want, een grote museumzaal is volledig omgevormd en ingenomen door een project van de Keniaanse kunstenaar Grace Ndiritu die radicaal “de” klassieke tentoonstelling heeft overboord gegooid en een totaal nieuw concept heeft ontworpen en laten uitvoeren. Dit project loopt nog door tot 7 januari 2024.
Ze wil zoals ze het zelf zegt “het stervende kunstmuseum” nieuw leven in blazen: een nieuwe plek creëren in het museum waar je verplicht met een frisse blik kan waarnemen. Haar interesse in architectuur, interieur, technologie en visuele kunsten in al zijn vormen worden niet door elkaar gegooid maar zorgvuldig bestudeerd en in een bepaalde volgorde geplaatst. Rustpunten zijn het, om even bij stil te staan. In eigen ontworpen houten constructies, geïnspireerd door de Californische huizen, maakte ze gebruikt van de gigantische collectie foto’s van het museum. Ze plaatst die in een eigen lay-out en creëert daarmee een soort scheppingsverhaal. Ze verdeeld al die beelden in categorieën zoals reizen, dieren, planten, interieurs en zoveel meer. Alle foto’s die ze gebruikt zijn zonder bijschriften om u te verplichten bijzonder goed te kijken en te ontdekken. Gelukkig is er een prachtig boekje met alle afbeeldingen erin en met de nodige info bij de foto’s of hoe Grace Ndiritu de FOMU fotocollectie terug uitvindt.
Bijzondere aandacht ook voor het Keizerpanorama dat bij deze tentoonstelling aansluit. Na grondige restauratie is deze kijkmolen, een uniek stuk die velen het museum benijden in al zijn glorie te bewonderen. Het toestel, gebouwd in 1905, was een soort automaat waar je beelden kon zien in 3D. Een mechanisme bracht een carrousel in beweging die er voor zorgde dat je 50 verschillende “stereoglaspositieven” kon bekijken en dat met 25 mensen tegelijk. Het was in eerste instantie gemaakt voor de Antwerpse dierentuin maar staat nu dus nog steeds te pronken in het FOMU.
Een tweede tentoonstelling is die van de Nederlandse kunstenaar Melanie Bonajo. Ze laat u kennismaken met de video-installatie “When the body says Yes”. Zij vertegenwoordigde Nederland op de 59ste Biënnale van Venetië in 2022. Bonajo is naast kunstenaar seksuologisch bodyworker en somatisch sekscoach. Ze werkt met vele kunstvormen, experimentele documentaires zijn belangrijk in haar oeuvre. In de ontheiligde Chiesetta della Misericordia in de wijk Cannaregio was deze projectie een publiekstrekker. Dit werk maakte deel uit van haar studies over intimiteit en aanraking. Dit als middel tegen eenzaamheid in onze af en toe epidemische wereld. Je kan je neervlijen op een kussenbord in de zaal en de meer dan 40 minuten lange beeldband aan je laten voorbij gaan. Je ziet hoe mannen en vrouwenlichamen glad over elkaar glijden en waar skinship of huidschap gevierd wordt en de bezoekers doen nadenken over relaties! Deze installatie wordt na Venetië voor het eerst in Antwerpen vertoond.
In een derde tentoonstelling laat de Amerikaanse Susan Meiselas, Magnum fotografe, in Mediations/Bemiddelingen zien hoe ze gedurende meer dan vijftig jaar de wereld heeft afgereisd en de meest diverse onderwerpen door haar lens heeft laten binnensluipen. Het sociale aspect in belangrijke situaties stond bij haar zeker op de eerste plaats. Of het nu ging over mensenrechten, oorlogsomstandigheden, portretten, gemeenschappen en wereldgebeurtenissen: altijd stond de mens centraal. Die items worden in de tentoonstelling in verschillende luiken ingedeeld. De titel van de tentoonstelling wijst naar een belangrijke reportage die ze maakte tijdens de volksopstanden tegen president Somoza in Nicaragua (1978-79).
Hierbij enkele belangrijke luiken uit haar tentoonstelling.
The Life of an Image: Molotov Man, is het beeld gemaakt bij de vlucht van Somoza. Een revolutionair gooit een Molotov cocktail naar de Nationale garde. Dit beeld wordt, zoals het beeld van Che Guevara een symbool. Herhaaldelijk keert ze naar Nicaragua terug om te zien wat ze met haar iconische foto’s gedaan hebben.
Onder de titel Portretten, toont ze beelden van mensen. Steeds in hun leefwereld in veelal slechte levensomstandigheden en dat generaties lang.
44 Irving Street (1971) is één van haar eerste projecten waar ze haar verblijfplaats en zijn bewoners in beeld brengt maar steeds met commentaar en reacties van de inwoners.
Prince Street Girls (1970-90) is het volgen van een groep vrolijke jonge meisjes tot meer dan volwassen vrouwen in Little Italy NY, haar eigen wijk.
Carnaval Strippers (1972-75) hier volgt ze 3 zomers lang vrouwelijke strippers op kermissen in New England. Ook daar krijgen we op de tentoonstelling de nodige commentaren te horen, want ze wilde weten wat hen dreef. Die reportages zorgen ervoor dat ze bij Magnum Photo Agency kan aansluiten.
Kurdistan, In the Shadow of History (1991-Nu) is de collectie van een collectief geheugen in foto’s, video’s, documenten en getuigenissen van een volk die wereldwijd verspreid is. Haar jarenlang onderzoek en werk staat in een lijvig boek met persoonlijke verhalen van de Koerdische gemeenschap uit de diaspora.
De tentoonstellingen van Melanie Bonajo en Susan Meiselas lopen tot 4 juni 2023.
(FDM)
FOTO MUSEUM Antwerpen
Waalsekaai 47, 2000 ANTWERPEN
Dinsdag tot Zondag 10:00 – 18:00
Inkom € 12,00