Fotoreportage: Renaat Braem

Renaat Braem (1910-2001) wordt wel eens de architect van de armen genoemd. Heel wat sociale woningen werden door hem gebouwd. Vooral na de Tweede Wereldoorlog, toen de woningnood het hoogst was. Hoogbouw in een parklandschap bood volgens Braem heel wat voordelen voor de bewoners: licht, ruimte en groen rondom.

Gedaan dus met de benepen en vochtige arbeidershuisjes van weleer. Collectieve voorzieningen zoals winkels, scholen en speeltuintjes moeten het burencontact bevorderen en een echt gemeenschapsgevoel creëren.

Wooneenheid Kiel

De ‘wooneenheid Kiel’ kent iedereen in Antwerpen als ‘de Braemblokken’. Negen flatgebouwen op poten werden gebouwd aan de Emiel Vloorsstraat, goed voor 800 sociale woningen, omringd door groen. In 1954 trokken de eerste bewoners er in. Er kwamen ook winkels, een wooncomplex voor bejaarden en een warmtecentrale.

In 1988 startte een grondige renovatie. Eén appartement bleef bewaard in de oorspronkelijke staat als museumappartement. De Modelwijk in Laken en Sint-Maartensdal in Leuven zijn andere bekende torengebouwen van Braem. 

Arenawijk

Speelser dan de Braemblokken oogt de Arenawijk in het Antwerpse district Deurne (Dordrechtlaan). De wijk werd rond 1970 gebouwd op de gronden rond het vroegere Fort van Deurne (een onderdeel van de Brialmontomwalling rond Antwerpen), dat Braem eerder al had omgevormd tot sporthal (de Arenahal). De blokken zijn hier minder hoog (slechts vier verdiepingen) en vallen vooral op door hun organische vormen en betonstructuren. De open ruimtes onderaan werden later omgevormd tot garages.

Vandaag zijn alle 289 studio’s en appartementen verlaten en wachten ze op renovatie. Die zou in 2024 moeten afgerond zijn. De helft is echter in te slechte staat (betonrot!) en zal worden vervangen door nieuwbouw.