Leen van Mies Valies: het plezier van een lamp maken

Het is een koude en natte avond wanneer we op donderdag 25 november 2021 samenkomen in een ruimte die andere temperaturen suggereert: de Pilli Pilli in de Meerseniersstraat in Gent. Leen van Mies Valies wacht ons samen met haar man Tim op. Tafels met uitgestald materiaal staan klaar, een valies in de hoek van de kamer. Vanavond zal Leen ons begeleiden in het maken van een houten lamp. Licht in de duisternis: we hebben er nood aan. En ook aan samenkomen en samen maken. Dat kan ik voelen in de ruimte.

Ploeteren, wroeten en tetteren

Wanneer ik aankom, zijn de deelnemers al duchtig aan het werk. Er heerst een gezellige bedrijvigheid: onder het schuren door worden verhalen verteld. Het is mooi om zien: het geploeter, de occasionele vloek als iets niet helemaal loopt zoals gepland, de opluchting als de oplossing wordt aangereikt. Samen met haar man Tim begeleidt Leen onze deelnemers (allemaal vrouwen zeg!) deskundig.

De deelnemers leggen hun vertrouwen in Leen en Tim. Langzamerhand krijgen ook zij meer vertrouwen in de te volgen stappen. Ondanks het gezellige gebabbel ligt de concentratie hoog. Er is niet veel ruimte om uitgebreid over andere dingen te praten. Het is opletten, meten, zagen, boren, lijmen. Millimeterwerk.

Eén van de deelnemers verwoordt het zo:

“Ik loop in mijn dagelijkse leven tegen een aantal heftige zaken aan waarover ik me dagelijks zorgen maak. Het doet deugd om mijn gedachten te verzetten en me eens op iets helemaal anders te kunnen focussen!”

De problemen die zich aandienen bij het maken van de lamp zijn overzichtelijk en haalbaar. De expertise van Leen en Tim zorgt ervoor dat elke kleine berg overwonnen wordt.

Het plezier van het maken

Vanuit haar achtergrond in het onderwijs groeide bij Leen de goesting om te maken. De noodzaak misschien zelfs. Leen ontdekte het plezier van het maken in zichzelf, vertelt ze: “In het onderwijs is er weinig ruimte voor, er wordt van de ene test naar de andere kennisbron gehuppeld en dat maken, onderweg naar iets om trots op te kunnen zijn, dat schiet er maar al te vaak bij in.”

Dus startte Leen met haar aanbod en werd Mies Valies geboren.

Leen: “Ik was ontgoocheld hoe weinig we als maatschappij kinderen en volwassenen bevestigen in hun talenten, hoe weinig er werd stilgestaan bij het eigen kunnen, het durven doen en het mogen trots zijn op wat men reeds bereikte. In mijn job als leerkracht kwam dit in de klas zeer zeker aan bod, maar door regeltjes van school, directie en hogerhand werd dit een steeds beperkter en steeds irrelevanter aandeel in het klas- en schoolgebeuren. Dit in grote tegenstelling met het motto dat scholen uitdragen. En laat het net die plaatsen, dàt deeltje van de maatschappij zijn waar kinderen het grootste deel van hun tijd doorbrengen.”

“Door mijn ervaringen in de klas wist ik dat kinderen het meest ontdekken wat ze kunnen tijdens het echt creëren van iets. Dingen knutselen bijvoorbeeld, want ‘iets maken’ is ook heel concreet. Daarin zag ik dus een mooie link om mijn ontgoocheling en frustratie op een speelse en spontane manier om te buigen naar iets wat me nauw aan het hart ligt: Leer kinderen geloven in zichzelf.”

Wat doet ‘maken’ met jou?

Leen: “Maken laat me op een of andere manier ‘vluchten’ naar een ideale plek waar álles mogelijk is. Het doet me geloven dat alles kan, en eigenlijk is dat ook zo. Maken is aan jezelf bewijzen dat jij het (ook) kan. En dat is een onwaarschijnlijk heerlijk gevoel!”

Je geeft workshops aan kinderen en volwassenen. Wat pik jij op uit de workshops?

Leen: “Tijdens de workshop tracht ik de deelnemers steeds zoveel mogelijk zelf te laten doen, hun eigen inbreng te laten uiten. De zin ‘jij bent de kunstenaar’ is er een die telkens weer komt. Wel zal ik voorbeelden geven en tips over hoe en wat ze kunnen doen, op die momenten waarvan ik merk dat ze er nood aan hebben of ergens vastraken. Ik hou alle deelnemers goed in de gaten en tracht ze op hun maat bij te sturen zonder zelf het stuur over te nemen.”

“Het is een ‘zien groeien van de deelnemers’ dat gelijkloopt met het ‘zien groeien van wat ze aan het maken zijn’. En dat is een ontzettend mooi proces om te zien, telkens weer, ongeacht de leeftijd. De grootste beloning is, zowel voor hen als voor mijzelf, dat ze op het einde van de workshop een product hebben waar ze met trots mee naar huis gaan. De blink in hun ogen, de rechte trotse rug, dát zijn dingen die het voor mij steeds de moeite waard maken om workshops te organiseren.”