Reporter ter plaatse: Firmin over ‘Lee Miller’ (FoMu, Antwerpen)

In 2023 kwam de film “Lee”, een biografische film over het leven en werk van de fotografe Lee Miller voor het eerst in de cinémazalen. In België en andere landen gebeurde dat met een jaartje vertraging, desondanks kwam de belangstelling voor haar werk en leven wereldwijd in een stroomversnelling. Initieel kwam er in Londen een tentoonstelling via een samenwerking van het verkoophuis Bonhams en het Farleys House & Gallery. Vanaf november 2023 was Rotterdam aan zet: tot februari 2024 presenteerde het Museum Boijmans van Beuningen “Lee Miller in print”. Deze tentoonstelling, behoorlijk aangedikt met nog meer documenten en foto’s, loopt nu in het FotoMuseum Antwerpen tot 8 juni 2025.
Een schets van Millers’ leven
Geboren in 1907 in een welgesteld gezin in de staat New York, kreeg ze al vlug dankzij haar vader interesse in fotografie. Haar economische klasse liet haar toe om op achttienjarige leeftijd in Parijs scenografie en kostuum te studeren, waar ze toegang vond tot het modellenwerk. Eens terug in New York werd ze opgemerkt door modegiganten zoals Vogue, Harper’s Bazaar en Life Magazine.
De liefde voor fotografie brandde echter nog hevig: in 1929 trekt ze terug naar Parijs om bij Man Ray in de leer te gaan. Hoewel die in eerste instantie weigerde, werd ze later zelfs zijn muze. Haar eigen werk betrof vooral mode, kunst en experimenteel, technisch werk in de donkere kamer. In 1932, na het einde van haar relatie met Man Ray, keert ze terug naar New York om er in de modefotografie aan de slag te gaan.

Na een trouw en echtscheiding van een Egyptische zakenman belandt ze uiteindelijk opnieuw in Parijs, waar ze haar levenspartner, de kunstschilder Roland Penrose vond. Samen verhuisden ze naar Londen tijdens Wereldoorlog II, maar de fotografie kriebelde haar opnieuw: ze sloot zich aan bij de Amerikaanse troepen en belandde zo diep in Duitsland. Men kon haast niet geloven dat de wreedheden die ze vastlegde in de concentratiekampen van Dachau en Buchenwald echt waren, het moest wel in scène gezet zijn.
Achteraf blijkt dat haar werk een vreselijk periode in de westerse geschiedenis pijnlijk in beeld bracht. Haar zin voor avontuur en satire zat duidelijk in één van haar meest gekende portretten, waar ze terug model speelde en zich liet fotograferen in het bad van Hitlers appartement in München fotograferen door David Scherman. (1945)

Na de oorlog, waar ze angststoornissen aan overhield, bleef ze in Engeland. De geboorte van haar zoon Antony hield haar niet tegen om terug in de kunstwereld te duiken. Ze kocht een huis in Sussex en wijdde zich de rest van haar bestaan aan de kunst van het koken, tuinieren en wijnproeven. Daarover schreef en publiceerde ze. In 1977 overleed ze op zeventigjarige leeftijd.
Na de oorlog, terug in Engeland leed ze wat aan angststoornissen, beviel van haar zoon Antony en begaf zich terug in de kunstwereld. Samen met haar man kochten ze de Farley Farm House (nu museum) in East Sussex en weide zich totaal aan de kookkust, tuinieren en een goed glas wijn waar ze over schreef en publiceerde. Ze overleed op zeventigjarige leeftijd.(1977)

Over haar fotografisch werk werd jarenlang niet meer gesproken, tot men na haar dood tijdens opruimwerken zo’n twintigduizend foto’s ontdekte, en ongeveer zestigduizend negatieven en geschreven reportages. Al deze kunst zou dus veel te laat het daglicht zien. Haar zoon Antony Penrose en kleindochter Ami Bouhassane zijn nu de bezielers van dit formidabel archief en reizen met de tentoonstelling mee om het de aandacht en zorg te schenken die het verdient.
Firmin de Maître
Wil je zelf de voorstelling ook gaan bezoeken?
Volg dan deze link voor alle informatie.